Narzynki do wytwarzania i gwintowania otworów

Narzynki to proste narzędzia wieloostrzowe używane do wytwarzania nowych gwintów na prętach i innych elementach walcowych lub stożkowych. Można przy ich użyciu także kalibrować, lub naprawiać gwinty uszkodzone bądź częściowo zużyte np. śrub. Narzynki mogą być wykonane jako narzędzia do zastosowań ręcznych lub maszynowych . W zastosowaniach warsztatowych i pracach ręcznych najczęściej używane są w połączeniu ze specjalnym uchwytem do narzynek, zwanym niekiedy oprawką lub pokrętką. Głównym zadaniem uchwytu narzynki jest zapewnienie stabilnego prowadzenia narzynki podczas gwintowania. Sam proces nacinania gwintu narzynką jest prosty. Narzynka jest umieszczana w oprawce, a następnie delikatnie nakładana np. na pręt na którym chcemy wykonać gwint. Przez obracanie narzynki (w kierunku przeciwnym do ruchu wkręcanej śruby na której gwint nacinamy) i jednoczesne dociskanie jej do detalu, narzynka powoli przemieszcza się do przodu, wytwarzając gwint. Narzynki są ważnym narzędziem w branży skrawającej, umożliwiając precyzyjne i powtarzalne wytwarzanie gwintów zewnętrznych o różnych rozmiarach i standardach. Dla prawidłowego wykonania gwintu przy użyciu narzynki zaleca się delikatne sfazowanie czoła detalu gwintowanego (poprawa osiowości ustawienia narzynki), a dla wydłużenia żywotności zastosowanie w procesie oleju lub specjalnego preparatu do gwintowania. Prawidłowość wykonania gwintu powinno się potwierdzić przy użyciu sprawdzianu do gwintów. Narzynki w branży skrawającej mają różne rozmiary i przeznaczone są do wykonania różnych rodzajów gwintów. Wyróżnić możemy między innymi narzynki metryczne, drobnozwojne, calowe rurowe, Whitwortha, zunifikowane i inne. Są szeroko stosowane w przemyśle mechanicznym, maszynowym, samochodowym i innych dziedzinach, gdzie wymagane jest wytwarzanie lub regeneracja gwintów. Z uwagi na różnice w konstrukcji nakroju i posiadanie lub nie skośnej powierzchni natarcia możemy wyodrębnić narzynki do: • stali; • stali nierdzewnych czy odlewniczych stopów aluminium albo żeliw sferoidalnych; • do obróbki materiałów dających krótki wiór jak mosiądz czy brąz. Popularne narzynki do zastosowań manualnych wykonane są zazwyczaj z wytrzymałej stali szybkotnącej HSS i posiadają nakrój ułatwiający proces gwintowania (średnia długość nakroju wynosi ok. 1,75 długości skoku gwintu [P])